Symbole Radomia - małe rzeźby

Nie każdy wie, ale w Radomiu stoi 14 niewielkich rzeźb, które kojarzą się z miastem - jego symboli. To m.in. rowery, pistolet, telefony czy serek homogenizowany. Tak, mamy w Radomiu prawdopodobnie jedyny na świecie pomnik serka homogenizowanego! Poniżej wszystkie rzeźby wraz z opisami, które znajdują się na plakietkach.

Pistolet Vis produkowany przez Radomską Fabrykę Broni.

Pierwotnie WiS - jak Piotr Wilniewczyc i Jan Skrzypiński, twórcy konstrukcji. Zmienione na Vis (łac. siła) na żądanie Departamentu Uzbrojenia. Patent zgłoszony w roku 1931. Rozpoczęcie seryjnego wyrobu i wprowadzenie na uzbrojenie kadry zawodowej Wojska Polskiego w roku 1936. Uznawany za jeden z najlepszych pistoletów wojskowych w światowej historii broni palnej.



Rower wyścigowy szosowy Łucznik, Fabryka Broni w Radomiu

"Rower lekki, dostosowany do szybkiej jazdy po jezdniach miejskich i gładkich szosach" - według katalogu "Polskie rowery PWU" z roku 1933. Należąca do Państwowych Wytwórni Uzbrojenia, Fabryka Broni w Radomiu przystąpiła do wyrobu rowerów w roku 1929. Wkrótce stała się ich największym wytwórcą w II Rzeczpospolitej. Rowery dostępne w ponad 20 typach i kilku wersjach malowania podlegały dwuletniej gwarancji. Dowodem wysokiej jakości były liczne sukcesy kolarzy występujących na rowerach marki Łucznik.


Rower wojskowy Łucznik typ XX, Fabryka Broni w Radomiu

"Rower niezwykle mocnej budowy dostosowany do wszelkich warunków terenowych." Wzmocniona rama, uchwyty na karabin, bagażnik ze skórzanymi pasami, barwy ochronne czerń i khaki. Z tyłu dwie zębatki - zmiana biegu wymagała ręcznego przełożenia łańcucha. W roku 1935 zatwierdzony przez Biuro Badań Technicznych Broni Pancernych i wdrożony do seryjnego wyrobu. Na wyposażeniu pododdziałów kolarzy w Wojsku Polskim.

Serek homogenizowany, RSM Rolmlecz

"Członkiem spółdzielni może być każdy właściciel krowy, zamieszkały na terenie Wolanowa, Wacławowa, Karczunku." - mówi statut Spółdzielni Mleczarskiej zawiązanej w roku 1926 w Wolanowie. Mleczarnia w Radomiu powstała w roku 1941 na terenie zakładów mięsnych przy Starym Ogrodzie. Nowy zakład na Żakowicach - w roku 1972. Od roku 1994 Rolnicza Spółdzielnia Mleczarska w Radomiu działała pod firmą Rolmlecz.


Aparat telefoniczny CB-49, Radomska Wytwórnia Telefonów

Pokrywa aparatu, mikrotelefon i gniazdo przyłączeniowe były wykonywane z czarnego bakelitu. Dzwonek aparatu miał dwie czasze z blachy stalowej o różnej grubości, dzięki czemu wytwarzał dźwięk o dwóch różnych tonach. Model CB-49 był początkowo produkowany w Zakładach Wytwórczych Aparatów Telefonicznych T-4 w Łodzi oraz w Fabryce Telefonów T-9 w Radomiu. W roku 1958 zakłady łódzkie zmieniły profil produkcji i produkcję tego aparatu w całości przejęła fabryka radomska. Produkowany był do 1963 r.


Aparat telefoniczny Bratek, Radomska Wytwórnia Telefonów

Nowatorski model projektowano w latach 1978-1980. Wzór opracowali artysta plastyk Maria Osterwa-Czekaj i architekt Jacek Czekaj przy współudziale konstruktora Stanisława Józwowicza. Aparat jest dostosowany do użytkowania jako biurkowy i ścienny. Przy zmianie położenia oryginalne rozwiązanie konstrukcyjne pozwala na odwrócenie tarczy numerowej bez zdejmowania pokrywy. Model otrzymał złoty medal na Międzynarodowych Targach Poznańskich w roku 1983.


Waga domowa WD-2

Waga o maksymalnym udźwigu 2 kg jako nielegalizowana nie mogła służyć do rozliczeń handlowych. Szalka wykonana jest ze sławnego fajansu włocławskiego. Ręczne malowanie nawiązuje do motywów ludowych. Waga była dostępna w dwu wersjach kolorystycznych: brązowej i niebieskiej.


Kozaki firmy Sofix

"Buty Sofix dla każdego. Trwałe, modne i wygodne. I na zimę, i na lato. Chodzi syn i chodzi tato. W tym się chodzi!" - głosiła reklama. Firma polonijna Sofix działalność rozpoczęła w roku 1983 od wytwarzania cholewek dla Radoskóru. Wkrótce podbiła rynek schyłkowej Polski Ludowej wprowadzając nowoczesne wzornictwo, na przykład pierwsze polskie buty zapinane na rzepy. W butach Sofix wystąpili polscy olimpijczycy podczas otwarcia igrzysk w Calgary w roku 1988. Moda na wyroby marki Sofix wzmogła sławę Radomia jako celu wycieczek na zakupy obuwia. Po przypadku wyłamania drzwi przez napierających nabywców w jednym ze sklepów wprowadzono sprzedaż przez okienko z blachy.


Aparat telefoniczny Malwa, Radomska Wytwórnia Telefonów

Wzorowany na modelach z przełomu wieków XIX i XX, wyrabiany w Radomskiej Wytwórni Telefonów od roku 1978, cieszył się uznaniem nabywców krajowych i zagranicznych.


Farba Radowil Gr-tix, RAFIL

Zakład ekstrakcji karpiny i wyrobu pokostów na Młodzianowie powstał w roku 1917. Wyrób farb olejnych i lakierów uruchomiono w roku 1926. Obecnie Radomska Fabryka Farb i Lakierów RAFIL jest największym w kraju wytwórcą specjalistycznych farb do ochrony antykorozyjnej w przemyśle ciężkim.


Maszyna do pisania Łucznik 1301, Zakłady Metalowe Łucznik im. Gen. Waltera

Wyrób maszyn do pisania rozpoczęto w roku 1969 w wyniku podpisania umowy licencyjnej ze szwedzką firmą Facit. Wpierw wytwarzano maszyny biurowe ręczne, a od roku 1971 - również elektryczne. W roku 1974 pojawiły się maszyny ręczne walizkowe. Maszyny wykonywano w różnych wersjach językowych, między innymi - w oparciu o własne rozwiązania konstrukcyjne - dla języków arabskiego i tajlandzkiego.


Półbuty damskie, RZPS Radoskór

"Produktem podstawowym przedsiębiorstwa jest obuwie damskie. But damski jest asortymentem stosunkowo trudnym" - wyjaśnia wydany w roku 1985 w nakładzie 4 tys. egzemplarzy "Informator dla nowoprzyjmowanych". Radomskie Zakłady Przemysłu Skórzanego Radoskór powstały w roku 1959 z połączenia Radomskich Zakładów Garbarskich, Radomskich Zakładów Wyrobów Rymarskich, Radomskich Zakładów Obuwia (przedwojenna Bata) i Skarżyskich Zakładów Obuwia. Utworzono kombinat wiążący zakłady z kolejnych etapów ciągu wytwórczego. "Miejmy jednak nadzieję, że przy dobrej woli obu partnerów trudności zaopatrzenia zostaną pokonane, a pożycie młodej pary okaże się zgodne i przykładne" - pisze doc. Edward Krzywicki, nestor polskiego garbarstwa. Radoskór stał się największym wytwórcą obuwia w Polsce z zatrudnieniem sięgającym 14 tys. osób. Na jego potrzeby w roku 1972 na Gołębiowie powstała największa w Europie garbarnia skór miękkich.


Maszyna do szycia Łucznik kl. 82, Zakłady Metalowe im. Gen. Waltera

Wyrób maszyn do szycia - wpierw do użytku przemysłowego - rozpoczęto w roku 1948. W roku 1954 w oparciu o własne rozwiązania techniczne powstała pierwsza maszyna użytku domowego - Łucznik kl. 82. Główka maszyny umieszczona była w stoliku wyposażonym w pedał napędowy. Dostępna była w dwu odmianach malowania: na czarno z połyskiem bądź na szaro z efektem młotkowym.


Maska przeciwgazowa wz. 24, Wojskowa Wytwórnia Sprzętu Przeciwgazowego

Maska wzorowana na francuskiej A.R.S. 1917, znana jako R.S.C. od nazwisk konstruktorów: Robert, Saunier, Cantot. Pierwsza maska przeciwgazowa na wyposażeniu Wojska Polskiego. Wyrób w Polsce zapoczątkowała polsko-francuska spółka Protekta, powstała w roku 1923. W oparciu o jej majątek w roku 1928 założono wytwórnię państwową. Zakład przy ulicy Słowackiego 57 na polecenie dyrekcji wysadzono we wrześniu 1939 roku.

Wojtek Boczoń

Prześlij komentarz

Nowsza Starsza