Nie każdy wie, ale w Radomiu stoi 14 niewielkich rzeźb, które kojarzą się z miastem - jego symboli. To m.in. rowery, pistolet, telefony czy serek homogenizowany. Tak, mamy w Radomiu prawdopodobnie jedyny na świecie pomnik serka homogenizowanego! Poniżej wszystkie rzeźby wraz z opisami, które znajdują się na plakietkach.
Pistolet Vis produkowany przez Radomską Fabrykę Broni.
Pierwotnie WiS - jak Piotr Wilniewczyc i Jan Skrzypiński, twórcy konstrukcji. Zmienione na Vis (łac. siła) na żądanie Departamentu Uzbrojenia. Patent zgłoszony w roku 1931. Rozpoczęcie seryjnego wyrobu i wprowadzenie na uzbrojenie kadry zawodowej Wojska Polskiego w roku 1936. Uznawany za jeden z najlepszych pistoletów wojskowych w światowej historii broni palnej.
"Rower lekki, dostosowany do szybkiej jazdy po jezdniach miejskich i gładkich szosach" - według katalogu "Polskie rowery PWU" z roku 1933. Należąca do Państwowych Wytwórni Uzbrojenia, Fabryka Broni w Radomiu przystąpiła do wyrobu rowerów w roku 1929. Wkrótce stała się ich największym wytwórcą w II Rzeczpospolitej. Rowery dostępne w ponad 20 typach i kilku wersjach malowania podlegały dwuletniej gwarancji. Dowodem wysokiej jakości były liczne sukcesy kolarzy występujących na rowerach marki Łucznik.
"Rower niezwykle mocnej budowy dostosowany do wszelkich warunków terenowych." Wzmocniona rama, uchwyty na karabin, bagażnik ze skórzanymi pasami, barwy ochronne czerń i khaki. Z tyłu dwie zębatki - zmiana biegu wymagała ręcznego przełożenia łańcucha. W roku 1935 zatwierdzony przez Biuro Badań Technicznych Broni Pancernych i wdrożony do seryjnego wyrobu. Na wyposażeniu pododdziałów kolarzy w Wojsku Polskim.
Serek homogenizowany, RSM Rolmlecz
"Członkiem spółdzielni może być każdy właściciel krowy, zamieszkały na terenie Wolanowa, Wacławowa, Karczunku." - mówi statut Spółdzielni Mleczarskiej zawiązanej w roku 1926 w Wolanowie. Mleczarnia w Radomiu powstała w roku 1941 na terenie zakładów mięsnych przy Starym Ogrodzie. Nowy zakład na Żakowicach - w roku 1972. Od roku 1994 Rolnicza Spółdzielnia Mleczarska w Radomiu działała pod firmą Rolmlecz.
Aparat telefoniczny CB-49, Radomska Wytwórnia Telefonów
Pokrywa aparatu, mikrotelefon i gniazdo przyłączeniowe były wykonywane z czarnego bakelitu. Dzwonek aparatu miał dwie czasze z blachy stalowej o różnej grubości, dzięki czemu wytwarzał dźwięk o dwóch różnych tonach. Model CB-49 był początkowo produkowany w Zakładach Wytwórczych Aparatów Telefonicznych T-4 w Łodzi oraz w Fabryce Telefonów T-9 w Radomiu. W roku 1958 zakłady łódzkie zmieniły profil produkcji i produkcję tego aparatu w całości przejęła fabryka radomska. Produkowany był do 1963 r.
Aparat telefoniczny Bratek, Radomska Wytwórnia Telefonów
Nowatorski model projektowano w latach 1978-1980. Wzór opracowali artysta plastyk Maria Osterwa-Czekaj i architekt Jacek Czekaj przy współudziale konstruktora Stanisława Józwowicza. Aparat jest dostosowany do użytkowania jako biurkowy i ścienny. Przy zmianie położenia oryginalne rozwiązanie konstrukcyjne pozwala na odwrócenie tarczy numerowej bez zdejmowania pokrywy. Model otrzymał złoty medal na Międzynarodowych Targach Poznańskich w roku 1983.
Waga domowa WD-2
Waga o maksymalnym udźwigu 2 kg jako nielegalizowana nie mogła służyć do rozliczeń handlowych. Szalka wykonana jest ze sławnego fajansu włocławskiego. Ręczne malowanie nawiązuje do motywów ludowych. Waga była dostępna w dwu wersjach kolorystycznych: brązowej i niebieskiej.
Kozaki firmy Sofix
"Buty Sofix dla każdego. Trwałe, modne i wygodne. I na zimę, i na lato. Chodzi syn i chodzi tato. W tym się chodzi!" - głosiła reklama. Firma polonijna Sofix działalność rozpoczęła w roku 1983 od wytwarzania cholewek dla Radoskóru. Wkrótce podbiła rynek schyłkowej Polski Ludowej wprowadzając nowoczesne wzornictwo, na przykład pierwsze polskie buty zapinane na rzepy. W butach Sofix wystąpili polscy olimpijczycy podczas otwarcia igrzysk w Calgary w roku 1988. Moda na wyroby marki Sofix wzmogła sławę Radomia jako celu wycieczek na zakupy obuwia. Po przypadku wyłamania drzwi przez napierających nabywców w jednym ze sklepów wprowadzono sprzedaż przez okienko z blachy.
Aparat telefoniczny Malwa, Radomska Wytwórnia Telefonów
Wzorowany na modelach z przełomu wieków XIX i XX, wyrabiany w Radomskiej Wytwórni Telefonów od roku 1978, cieszył się uznaniem nabywców krajowych i zagranicznych.
Farba Radowil Gr-tix, RAFIL
Zakład ekstrakcji karpiny i wyrobu pokostów na Młodzianowie powstał w roku 1917. Wyrób farb olejnych i lakierów uruchomiono w roku 1926. Obecnie Radomska Fabryka Farb i Lakierów RAFIL jest największym w kraju wytwórcą specjalistycznych farb do ochrony antykorozyjnej w przemyśle ciężkim.
Maszyna do pisania Łucznik 1301, Zakłady Metalowe Łucznik im. Gen. Waltera
Wyrób maszyn do pisania rozpoczęto w roku 1969 w wyniku podpisania umowy licencyjnej ze szwedzką firmą Facit. Wpierw wytwarzano maszyny biurowe ręczne, a od roku 1971 - również elektryczne. W roku 1974 pojawiły się maszyny ręczne walizkowe. Maszyny wykonywano w różnych wersjach językowych, między innymi - w oparciu o własne rozwiązania konstrukcyjne - dla języków arabskiego i tajlandzkiego.
Półbuty damskie, RZPS Radoskór
"Produktem podstawowym przedsiębiorstwa jest obuwie damskie. But damski jest asortymentem stosunkowo trudnym" - wyjaśnia wydany w roku 1985 w nakładzie 4 tys. egzemplarzy "Informator dla nowoprzyjmowanych". Radomskie Zakłady Przemysłu Skórzanego Radoskór powstały w roku 1959 z połączenia Radomskich Zakładów Garbarskich, Radomskich Zakładów Wyrobów Rymarskich, Radomskich Zakładów Obuwia (przedwojenna Bata) i Skarżyskich Zakładów Obuwia. Utworzono kombinat wiążący zakłady z kolejnych etapów ciągu wytwórczego. "Miejmy jednak nadzieję, że przy dobrej woli obu partnerów trudności zaopatrzenia zostaną pokonane, a pożycie młodej pary okaże się zgodne i przykładne" - pisze doc. Edward Krzywicki, nestor polskiego garbarstwa. Radoskór stał się największym wytwórcą obuwia w Polsce z zatrudnieniem sięgającym 14 tys. osób. Na jego potrzeby w roku 1972 na Gołębiowie powstała największa w Europie garbarnia skór miękkich.
Maszyna do szycia Łucznik kl. 82, Zakłady Metalowe im. Gen. Waltera
Wyrób maszyn do szycia - wpierw do użytku przemysłowego - rozpoczęto w roku 1948. W roku 1954 w oparciu o własne rozwiązania techniczne powstała pierwsza maszyna użytku domowego - Łucznik kl. 82. Główka maszyny umieszczona była w stoliku wyposażonym w pedał napędowy. Dostępna była w dwu odmianach malowania: na czarno z połyskiem bądź na szaro z efektem młotkowym.
Maska przeciwgazowa wz. 24, Wojskowa Wytwórnia Sprzętu Przeciwgazowego
Maska wzorowana na francuskiej A.R.S. 1917, znana jako R.S.C. od nazwisk konstruktorów: Robert, Saunier, Cantot. Pierwsza maska przeciwgazowa na wyposażeniu Wojska Polskiego. Wyrób w Polsce zapoczątkowała polsko-francuska spółka Protekta, powstała w roku 1923. W oparciu o jej majątek w roku 1928 założono wytwórnię państwową. Zakład przy ulicy Słowackiego 57 na polecenie dyrekcji wysadzono we wrześniu 1939 roku.
0 Komentarze